Mang nghệ thuật sân khấu Việt Nam lan tỏa khắp Việt Nam và thế giới
グエン・ティ・ビック・ハー さん
Diễn viên múa tại công ty Arabesque Dance

Tatsumi Chika

Nghệ thuật sân khấu Việt Nam trong những năm gần đây bắt đầu thu hút được sự chú ý của thế giới. Là người Nhật nhưng Tatsumi Chika đang là một trong những nhân tố hàng đầu trong giới nghệ sĩ múa đương đại tại công ty Arabesque Dance Company Vietnam. Cô chia sẻ về ý nghĩa đặc biệt của đất nước Việt Nam đối với con người nghệ sĩ trong cô.

Cú chuyển mình từ hoạt động chuyên nghiệp ở trời Âu sang sân khấu nghệ thuật Đông Nam Á

Arabesque Dance Company Vietnam (Arabesque Vietnam) là đơn vị thường xuyên tổ chức các buổi biểu diễn trong và ngoài nước bao gồm tại Nhà hát Tp. Hồ Chí Minh, Châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản… Tatsumi là diễn viên múa chính trong The Mist, vở múa tiêu biểu của đoàn cùng nhiều tác phẩm khác. Cô theo con đường diễn viên múa chuyên nghiệp tại Hà Lan nhưng sau đó đã chọn Việt Nam để hoạt động.

“Cuộc sống tại Châu Âu rất thú vị nhưng phần nào trong tôi vẫn cảm nhận những rào cản so với môi trường sống thân quen trước đây. Tôi đã trao đổi với đạo diễn Nguyễn Tấn Lộc – người anh thân thiết tôi quen từ khi còn nhỏ, từng học cùng anh tại lớp múa ba lê tại Nhật. Nhận được lời mời, năm 2015 tôi sang Việt Nam và hoạt động tại đoàn múa của anh.”

Cô tin rằng bản thân sẽ tìm được nguồn năng lượng sáng tạo mới mẻ tại đất nước tràn đầy sức sống này. Tuy nhiên trong suốt thời gian đầu, cô rất sốc vì sự thiếu thốn môi trường chuyên nghiệp cho nghệ sĩ múa.

 “Ở Nhật Bản hoặc châu Âu, người nghệ sĩ phải trải qua đào tạo ở trường, lớp nghệ thuật đến trình độ chuyên môn mới bắt đầu hoạt động chuyên nghiệp tại các đoàn múa. Thế nhưng ở Việt Nam, các lớp múa chủ yếu chỉ được tổ chức vào buổi tối. Người nghệ sĩ khó có thể trau dồi đầy đủ các kĩ năng thể hiện, động tác cơ thể cũng như tiếp cận với những đạo cụ cần thiết.”

Thế nhưng, những khó khăn thiếu thốn đó chỉ là yếu tố khách quan. Bản thân các nghệ sĩ cũng như giáo viên hướng dẫn đều rất nghiêm túc với nghề. Cá nhân anh Lộc từng có kinh nghiệm làm việc tại đoàn xiếc hàng đầu thế giới Cirque du Soleil nên Tatsumi cảm thấy bản thân thật may mắn khi được tham gia vào đoàn múa của anh.

“Để thể hiện vở múa “The Mist” (Sương Sớm) tái hiện cuộc sống của người nông dân Việt Nam, tôi đã tham gia các buổi huấn luyện được tổ chức ở vùng nông thôn Việt Nam, trải nghiệm một cách chân thật cuộc sống, quan sát từng cử chỉ, điệu bộ của người dân. Trên sân khấu, chỉ một sơ suất nhỏ của tôi sẽ ảnh hưởng đến các nghệ sĩ còn lại. Vì vậy, mỗi ngày tôi đều không ngừng học hỏi, cố gắng trau dồi không chỉ về mặt kỹ thuật mà còn về mặt tinh thần nhằm truyền tải một cách chân thật nhất văn hóa, tình cảm con người Việt Nam vào từng điệu múa của mình.”

 

 

Những biến cố bất ngờ
Ý chí biến khó khăn thành động lực

Tatsumi đã đi một chặng dài trên con đường nghệ thuật của mình. Thế nhưng một biến cố bất ngờ ập đến gây trở ngại cho hoạt động của cô tại Việt Nam.

“Năm 2018, ngay trước thời điểm đoàn múa Arabesque Vietnam sang Pháp lưu diễn, tôi gặp một chấn thương nặng ở đầu gối. Tôi cũng không được tham gia chuyến lưu diễn tại Nhật sau đó. Sau cuộc phẫu thuật, tôi dần dần hồi phục nhưng vẫn phải nghỉ diễn suốt một thời gian dài. Có thể nói đây là giai đoạn vô cùng khó khăn đối với tôi.”

Trả qua thời gian dài điều trị và nghỉ ngơi, cuối cùng cô đã sẵn sàng để quay trở lại sân khấu thì lúc này dịch bệnh kéo đến khiến cho hoạt động của đoàn múa phải tạm dừng.

“Lúc đó tôi nghĩ có lẽ duyên mình với sân khấu chỉ đến đây thôi nên đã xin rút khỏi đoàn. Sau đó tôi làm việc tại một công ty Nhật trong gần một năm. Tôi có một khoảng thời gian dài sinh sống tại nước ngoài nên khi làm việc tại đây, tôi được học nhiều về phong cách làm việc của Nhật. Đây là những kinh nghiệm vô cùng quý báu.” 

Sang đến năm 2021, Arabesque Vietnam hoạt động trở lại nên Tatsumi được quay lại với đam mê của mình.

“Từ nhỏ tôi đã làm quen với nghệ thuật múa nhưng phải đến Việt Nam tôi mới nếm trải đủ những cay đắng ngọt bùi của một người nghệ sĩ. Tuy nhiên, qua những khó khăn đó, tôi đã có thể dũng cảm đối mặt với bản thân, rèn luyện ý chí vượt qua chông gai và điều tôi nhận được sau bao khó khăn cũng không ít. Quả thật, Việt Nam đã có nhiều ảnh hưởng quan trọng đến cuộc đời tôi.”

 

Bất kể quốc gia nào, cảm xúc của khán giả đều chân thật

Thúc đẩy giao lưu văn hóa Việt – Nhật thông qua nghệ thuật múa

“Tại Việt Nam, người dân ít có cơ hội xem biểu diễn tại nhà hát, lại càng ít người muốn chi tiền ra để mua vé đi xem biểu diễn. Tuy nhiên, trong số những khán giả yêu thích và đến xem chương trình thì không ít người đã xúc động rơi nước mắt. Tôi hi vọng sắp tới môn nghệ thuật này sẽ đến gần hơn với khán giả Việt, ai cũng có thể xem và làm quen với nghệ thuật sân khấu này.”

Để làm được điều đó, cô hi vọng đoàn múa không chỉ dừng ở hoạt động riêng lẻ mà sẽ trở thành một nhân tố thúc đẩy giao lưu văn hóa giữa hai nước.

“Một khi nhận thức của khán giả về bộ môn múa, nghệ thuật được nâng cao thì chất lượng của diễn viên, tác phẩm cũng sẽ nâng cao. Tôi hi vọng sắp tới sẽ có thêm nhiều workshop về các lĩnh vực liên quan như nghệ thuật ánh sáng, thiết kế sân khấu… để tạo ra sân chơi cho người dân hai nước thỏa sức giao lưu, sáng tạo.”

Ngoài các chuyến lưu diễn ở nhiều nơi, đoàn múa còn nhận được lời mời biểu diễn tại các sự kiện của doanh nghiệp. Cô mong rằng trong tương lai bản thân sẽ trở thành cầu nối giữa đoàn với đất nước Nhật Bản và cộng đồng doanh nghiệp Nhật.

“Tôi đang ấp ủ dự định sẽ mở một lớp múa tại đây. Qua lớp học này, tôi muốn truyền tải không chỉ riêng kĩ thuật mà còn phong cách omotenashi (lòng hiếu khách), sự tỉ mỉ và chăm chút của Nhật Bản đến người Việt Nam. Ngược lại, tôi cũng muốn giới thiệu những nét đẹp của nghệ thuật Việt Nam đến người dân Nhật Bản. Tôi hi vọng sẽ hiện thực hóa được ước mơ này thông qua hoạt động tại Arabesque Vietnam.”

 

Sinh năm 1991 tại Kanagawa. Bắt đầu học múa từ năm 3 tuổi, đến năm lớp 7 cô theo học trường múa ba lê tại Trung Quốc. Sau khi tốt nghiệp, cô sang Hà Lan theo học trường Đại học Nghệ thuật và chính thức đi theo con đường biểu diễn chuyên nghiệp. Năm 2015, nhận lời mời của đạo diễn Nguyễn Tấn Lộc – người sáng lập Arabesque Vietnam, cô sang Việt Nam sinh sống. Hiện cô là diễn viên múa chính của nhiều vở diễn, tiêu biểu là “The Mist”.v.v…

 

Thực hiện bài viết: Sugita Noriaki (Grafica Co.,Ltd.)
Biên dịch tiếng ViệtLưu Bích Dung
Biên tậpSketch Co., Ltd.